Showing posts with label The Laghukatha. Show all posts
Showing posts with label The Laghukatha. Show all posts

10 December 2024

Anubhuti- The Laghukatha

અનુભૂતિ


લઘુકથા : અનુભૂતિ

      સૌમ્યા રોજ કરતા આજે થોડી વહેલી જાગી ગઈ. સવારના પહોરમાં આસમાનમાંથી ઠંડક ઊતરીને ફૂલને ભીંજવે છે ને, બિલકુલ એ જ સમયે.

        પણ હજી ઉઠવું નહોતું. પથારીમાં પડ્યા પડ્યા આંખો બંધ રાખી શ્વાસમાં એક નવી તાજગી તે અનુભવવા લાગી. સુરભી ફેફસાં સુધી પહોંચી હૃદયને પ્રફુલ્લિત કરવા લાગી. નસેનસમાં નવી ચેતનાનો સંચાર અનુભવાયો. તેના રોમેરોમથી જાણે કોઈ પ્રકાશ નીકળીને ચારેબાજુ ફેલાઈ ગયો.

        પરોઢના પક્ષીઓનો કલબલાટ આજે કંઈક વધુ સુરીલો લાગી રહ્યો. એક મધુર ટહુકાના સાદથી આંખો ખૂલી જ ગઈ.

        આ સુરભિને, આ ઓજને પોતાના બાહુપાશમાં સમાવી લેવા હતા. એક કળી પોતાની તમામ પાંખડીઓ એકસાથે ફેલાવીને ફૂલ બની જાય છે, હવે એમ તે પથારીમાંથી નીચે ઊતરી. અંગો મરોડ્યા. ખુદને આલિંગન કરવાની તીવ્ર ઝંખના તેને દર્પણ સુધી ખેંચીને લઈ ગઈ. દર્પણની સામે સંપૂર્ણ સૌંદર્ય આવીને ઊભું રહી ગયું.
તે પોતાના જ મોહિની ચહેરાને વશ થઈ ગઈ. પોતાના પ્રતિબિંબની સાથે નજર મિલાવી ઊભી રહી. પછી? પછી એની નજર નાક પર પડી. ત્યાંથી સરકીને હોઠ પર પડી. જાણે નજરથી સ્વયંને પી રહી હોય. હોઠ એક મધુર સંવેદનથી સ્પંદિત થયા. નજર કાન પર, વાળ પર પછી ચહેરની ફરતે વાળની કિનારી પર ફરી ગઈ. આવી સુંદર કલાકૃતિ આજ સુધી ક્યારેય નહોતી જોઈ. પછી નજર, નજરને ફરીથી મળી.

    પોતાની જાતને જાણે બાહુપાશમાં વીંટાળી લીધી હોય અને એ સાથે જ તેણે પોતાના યૌવનના આગમનની નવી અનુભૂતિ કરી. ઉમંગ અને તરંગ પરાકાષ્ટાએ પહોંચ્યા. એક માદક સ્મિત સાથે તેણે સ્વયંને કહ્યું, "યુ આર ધી બેસ્ટ."

    સૂર્ય કિરણની લાલીમા માણવા એ બારીએ આવી પહોંચી. ઝાડ પર લીલા રંગની અનેક ભાત જોઈ તેણે હાથ પર બાંધેલો રૂમાલ ખોલી ફેંક્યો જે જન્મથી પડેલા સફેદ ડાઘને કાયમ ઢાંકી રાખતો હતો.

શબદ દીપોત્સવી વિશેષાંક 2024 માં પ્રકાશિત લઘુકથા 

©️ પલ્લવી ગુપ્તા 🌷

21 June 2024

જીદ છોડો હવે (લઘુકથા)

જીદ છોડો હવે
લઘુકથા:

         "જીદ છોડો, બેટા. ભાવતી કચોરી બનાવી છે, જમી લો,હવે." થાળી અને આસન જમીન પર મુકતાં મમ્મીએ રોશનને કહ્યું.
         "નથી જમવું." ક્રોધથી તગતગતો સ્વર ડાઈનીંગ ટેબલ પર જમવા બેઠેલા સહુના કાને અથડાયો.
         "કાલથી કંઈ ખાધું નથી. વધારે દુખશે તને."મમ્મીના સ્વરમાં ચિંતા અને પીડા છલકાઈ.
         "કેમ? બાએ જ શીખવાડ્યું છે ને 'અન્ન દેવો ભવ.' તો હવે આ અન્ન મારા શરીરમાં જઈને અપવિત્ર નહીં થઈ જાય? હું તો અશુદ્ધ છું, અસ્પૃશ્ય છું આજે!" સ્વમાન ઘવાયાની પીડા લાવારસની જેમ આંખોથી ફાટી નીકળી.
          બાના આવ્યા પછીથી મમ્મીએ કેટલીક વાતોમાં ટકોરવાનું શરૂ કર્યું જ હતું, પપ્પા પણ એના પક્ષમાં બહુ બોલતા નહોતા. 
           બંને ગાલે અશ્રુધારા સહિત એ ફરી ત્રાટકી‌.
           "મને સાયન્સ સ્ટ્રીમમાં ભણાવો છો અને ઘરમાં આવી અંધશ્રદ્ધા? જીન્સ કેમ પહેરાવો છો ? બાને કહો ઘાઘરો-ઓઢણી લઈ આપે." ગુસ્સો અને અશ્રુ તીવ્ર ગતિએ પ્રવાહિત હતા.
           "બે દિવસથી કિચનમાં આવવા નથી દેતા; સોફા પર બધાની સાથે બેસવા નથી દેતા; ડાઈનીંગ ટેબલ પર બેસી જમવા નથી દેતા. બાને કહો રેતીનો ઢગલો કરી આપે એક ખૂણે. એના પર જ બેસી રહીશ. આમેય જુના જમાનામાં લોકો એવું જ કંઈક કરતા ને."
            "જુના જમાનામાં....." શબ્દો બાને પથ્થરની જેમ વાગ્યા.
             યાદ આવ્યું બાળપણ. રાજા રામમોહન રાયની પ્રવૃત્તિઓ વિશે પોતાના શિક્ષકદાદા સાથે કલાકો ચર્ચા કરતી રહેતી. સતીપ્રથા, બાળ વિવાહ, વિધવાપ્રતાડણા જેવા સામાજિક દૂષણોના વિચારો માત્રથી વર્ષો સુધી વિચલિત રહી હતી.
               બા, એ જ હતી કે જેણે નવી આવેલી વહુ માટે પોતાની સાસુને સમજાવી-મનાવીને ડ્રેસ પહેરતી જ નહોતી કરી બલ્કે નજરની શરમ રાખી પાલવ-પ્રથા પણ મરજિયાત કરી દીધી હતી‌.
             રોશનનો વિદ્રોહ અને અકળામણ એમના હૃદયને પશ્ચાતાપ સુધી લઈ ગયો. 
             બા રોશન તરફ વળ્યાં અને પોતાની બાજુમાં આવી બેસવા હાથેથી ઇશારો કર્યો.
-----------
'કુમાર' જૂન'24 અંકમાં પ્રકાશિત લઘુકથા 
©️ પલ્લવી ગુપ્તા 🌷

14 June 2024

સુંદર (લઘુકથા)

સુંદર (લઘુકથા)



 ધોળા-ધોળા, બિલકુલ માખણ જેવા કોમળ હાથ!
       નાજુક, સુંદર, લાંબી આંગળીઓ!
       આછી ગુલાબી નેઈલપોલીશવાળા સુંદર નખ!
       સુંદરતાને ચાર ચાંદ લગાવતી ચળકતી બંગડીઓ!
       રાધા આજે ફરીથી સુધાના હાથને ખેવનાથી તાકી રહી.
       આ તરફ મજૂરી કરી કરીને ખરડાયેલા પોતાના હાથ-કાળા ધબ્બા, આડા અવળા બુઠ્ઠા નખ.
જીવનના બે આયામ વચ્ચે એની નજર હિંચકો ખાવા લાગી.
       'રાધા, લે! સુધાનાં કપડાં. બિલકુલ નવા. એને ફિટ પડે છે. તને દિવાળી પર પહેરવા કામ લાગશે, અને આ તારું દિવાળીનું બોનસ. મીઠાઈઓ ખાજે હં.' સુધાની મમ્મીએ આમ કહેતાં એની તરફ થોડા પૈસા સહિત કપડાંનું એક બંડલ આગળ મૂક્યું.
       એની ધ્યાનાવસ્થા તૂટી. બોનસના નામે આંખો ચમકી. લાંબા સમયથી ધરબાયેલી ઈચ્છા હવે પૂરી થશે. સુગંધી વેસલીન લાવી હાથ પર લગાવશે. ચળકતી બંગડીઓ લાવશે. આછી ગુલાબી નેઈલપોલીશ પણ.
       હાથ લાંબો કર્યો. કપડાં લીધાં. બોનસ પણ. પગાર હાથ પર મૂકતાં જ એને નાના ભઈલાના હાથમાં તારામંડળ દેખાયું. રાજી રાજી ઉછળતો મીઠાઈ ખાતો ભાઈ દેખાયો. મા દેખાઈ- દીવો કરતી.
        આંગણમાં મોટી રંગોળી કરતી એને દુનિયાની સૌથી સુંદર પોતાની આંગળીઓ દેખાઈ.
       પગારની મુઠ્ઠીવાળી મક્કમતાથી એ ઘર તરફ ચાલી.
--------------------------------------------
વિશ્વા જૂન '24 અંકમાં પ્રકાશિત 
©️પલ્લવી ગુપ્તા🌷

02 June 2024

ચોરી (લઘુકથા)

ચોરી 

         ચોરી થતા એ જોઈ રહી.
         ચોરી તો એ બંને કાયમ કરતા જ. નાના હતા ત્યારે. પહેલા મોટું ટેબલ કિચનમાં લઇ જતા. એની ઉપર નાનું ટેબલ ગોઠવતા. પછી ભાઈ ઉપર ચઢી માળિયામાં સંતાડેલા ડબ્બા શોધી કાઢતો. મુઠ્ઠીઓ ભરી-ભરીને પહેલા પોતે ગરકાવતો.      ધરાઈ ગયા પછી ચાતક નજરે તેની કૃપાદ્રષ્ટિની રાહ જોતી નાની બહેનને પણ આપતો.
          નોકરી પર ગયેલી માતા દર બપોરે થતી બેકરી, બિસ્કીટ, નમકીન, ચોકલેટ, ખાખરા વગેરેની થતી ચોરીના પદ્ધતિથી વાકેફ હતી. પણ ક્યારેય એ ડબ્બઓને બીજી જગ્યાએ ના સંતાડ્યો. બાળલીલા માણવી કોને ન ગમે? 
          એવી જ એક ચોરી આજે પણ થયા કરે છે, દરરોજ, સવાર-સાંજ. 
          ભાઈ વાટકો લઇ આવ્યો, "ચાલ મમ્મી! તને ભાવતો શીરો ખવડાવું આજે. કાજુ-બાદામ પણ છે એમાં હં, જોજે!"
          ભાઈ- બહેનને ખાતરી હતી કે શીરાની મિઠાશ દવાની કટુતાને આજે પણ છુપાવી લેશે.
            માતાની માંદગી માતાને જણાવી શકાય તેમ નહોતી. એટલે....

કલાવિમર્શ એપ્રિલ '24 અંકમાં પ્રકાશિત
©️ પલ્લવી ગુપ્તા 🌷 


09 March 2024

તો પછી શીદ ને? (લઘુકથા)


તો પછી શીદ ને?

લઘુકથા

        મોન્ટુની પેન નહોતી મળતી. બૂમો પાડવા લાગ્યો, "મમ્મી... મને પેન જોઈએ. મારી મળતી નથી.!"
        મમ્મીએ રસોડામાંથી સાદ પાડ્યો. "મીરાં! મોન્ટુની પેન તે લીધી છે કે? તરત આપી દે."
        અગાસીમાં કચરો વાળવાનું પડતું મૂકી મીરાં અંદર આવી, કહ્યું, "ના મમ્મી! મેં જોઈ પણ નથી."
        એને વળતો જવાબ મળ્યો, "હમણાં ઘરની સાફ સફાઈ તું જ કરતી હતી ને! આમતેમ ક્યાંક મૂકી દીધી હશે. ચાલ શોધી આપ ભાઈને."
        બોલતા બોલતા મમ્મીની નજર ડસ્ટબીન તરફ પડી, "લે અહીં પડી છે ને!" તરત રોટલી વણવાનું છોડી, રસોડામાંથી બહાર આવી, ડસ્ટબીન પાસેથી પેન ઉપાડીને મોન્ટુના હાથમાં આપી.
    "અરે હા! મેં જ ફેંકી હતી, બહુ હલકી ચાલે છે, મીરાં! તારી પેન આપજે મને લખવા!"
         એ તરત ગભરાઈ ગઈ. ડરતાં ડરતા કહ્યું,
 "ના ના મમ્મી! હું મારી પેન નહીં આપું. મારી પાસે એક પણ પેન નહોતી. બહેનપણીએ મને લખવા આપી છે."
         મોન્ટુએ દાદાગીરીથી કહ્યું, "મમ્મી! હું તો એ જ પેન વડે લખીશ."
         માતાની કરડી નજર વાંચી લેતા મીરાં કરગરવા લાગી, "પપ્પાને કહેશે તો લાવી જ આપશે ને નવી પેનો!”
-------------------------------


સમન્વિત માર્ચ'૨૪ માં પ્રકાશિત
©️ પલ્લવી ગુપ્તા 🌷

13 February 2024

ઉપહાર (લઘુકથા)




ઉપહાર
લઘુકથા

         મમ્મીને બિલકુલ ન ગમ્યું. આખા દિવસના અંતે પણ એ જ...? આટલો બધો ખર્ચો કર્યા પછી પણ કેમ.....?
         રાત્રે બાર વાગતા જ મોબાઈલમાં હેપી બર્થ ડેનું ગીત વગાડયું હતું. ખુશી જાગી ગઈ હતી. જોયું; મમ્મી કેક લઈને હાજર હતી. નાનકડું બર્થ ડે સેલિબ્રેશન કરીને પાછાં બધાં સૂઈ ગયા હતા.
     સવારે જયારે એલાર્મ સાથે તે ઊઠી હતી, ઓશિકાની પાસે એને જોઈતી ગિફ્ટ પડી હતી. નહાવા ગઈ ત્યારે બીજી બર્થ ડે ગિફ્ટ - ફેન્સી ફ્રોક, લોંગ શૂઝ. તૈયાર થઈને સ્કૂલે જવા સ્કૂટી કાઢી, સીટ પર એક ચબરખી ચોટાડેલી હતી, "ડિયર, ડેકીમાં ચોકલેટ-બાર પડ્યાં છે, તેં બર્થડેનો વાયદો કર્યો હતોને મિત્રોને, ખવડાવજે."
           પાછી આવી ત્યારે મમ્મીએ એમની નોકરી પરથી જ વીડિયો કૉલ કર્યો હતો, "બેટા! વન મોર સરપ્રાઈઝ ફોર યુ! મિત્રો સાથે કેનાલ ફ્રન્ટ પર પિત્ઝા પાર્ટી કરવી હતીને! યુ કેન ગો. પૈસા ડ્રોઅરમાંથી લઈ લેજે."
         પાર્ટી કરીને પાછી ફરી ત્યાં સુધી મમ્મી પણ નોકરી પરથી આવી ગઈ હતી. એને ભાવતો ગાજરનો હલવો બનાવી તૈયાર રાખ્યો હતો. 
        બધું જ કામ પૂરું કરી જયારે સૂવાની તૈયારી ચાલતી હતી, મમ્મીના હાથમાં ફરી એક ગિફ્ટ તૈયાર હતી. એણે કહેલી એક એક વસ્તુ યાદ કરીને મમ્મીએ આપી હતી. પણ દીકરીના ચહેરા પર એ ખુશી જોવા મળી નહોતી. મમ્મીને બિલકુલ ના ગમ્યું. ચિડાઈને પૂછ્યું, "હવે બીજું તમને શું જોઈએ? કેમ ખુશ નથી દેખાતી?"
         કરમાયેલા ચહેરે ખુશીએ કહ્યું, "મમ્મી! તું...." બોલતાંની સાથે મમ્મીના ગળે વળગી પડી.
--------------------------------
વિ-વિદ્યાનગર ફેબ્રુઆરી'24 અંકમાં પ્રકાશિત
©️પલ્લવી ગુપ્તા 🌷

                 

11 February 2024

ડાયરી

ડાયરી 

લઘુકથા 

       પ્રતીકને જન્મદિવસ પર કુરિયરમાં એક ભેટ મળી. મોકલનારનું નામ અને સરનામું વાંચી હેબતાઈ ગયો. અનેક શંકા-કુશંકા વચ્ચે ધ્રુજતા હાથે કવર ખોલવા લાગ્યો. અંદરથી કચેરીનું કોઇ ફરમાન નહિ, પરંતુ એક જૂની ડાયરી નીકળી. ભય હળવાશમાં ફેરવાયો.

      એની પત્નીને ડાયરી લખવાની કાયમની ટેવ. ડાયરી એની જ હતી અને મોકલનાર એની દીકરી. બાર વર્ષ પહેલાં, હતાશાની એ ક્ષણે પત્ની- દીકરીને શહેરના ઘરમાં સૂતી મૂકીને વતનમાં ચાલ્યો આવ્યો હતો. કાયરતાની સીમા ઓળંગી એમનો સંપર્ક કરવાનો કે એમની ભાળ લેવાની ક્યારે તસ્દી લીધી નહોતી.

       ડાયરીના એક-એક પાનાં ફરતાં ગયાં, એમના લગ્ન, દીકરીનો જન્મ, દીકરીનું પહેલીવાર પડખે ફરવું, પહેલીવાર ઊભું થવું, બાબરી, જન્મદિવસની ઉજવણી, જેવી તમામ ક્ષણો પુનર્જીવિત થઇ.

      એની આંખો અને હૃદય ભરાઈ આવ્યા. એ તરત ઊભો થયો બેગ પેક કરવા માટે.

-----------------------------------

વિ-વિદ્યાનગર ફેબ્રુઆરીમાં પ્રકાશિત લઘુકથા 

©️પલ્લવી ગુપ્તા 🌷

08 February 2024

स्वतंत्रता

स्वतंत्रता

  

लघुकथा

        स्कूल की पोशाक पहने हुए दो लड़के दौड़ते-दौड़ते चाय की केतली पर आकर रुक गए।

      "आजाद! चल, मेम बुला रही हैं।" हांफते-हांफते उन्होंने आवाज लगाई।

        "नहीं, नहीं! मैं नहीं आऊंगा! मालिक मारेगा। उसने आज दिन भर दुकान छोड़ने के लिए मना किया है।" एक ग्राहक को चाय-खारी देते हुए उसने कहा।

        "अरे, चलना भाई। तेरा नंबर आया है, कुछ तो इनाम मिलेगा ही।"

        पड़ोस में ही था स्कूल। कप-कितली फेंक, दौड़ कर स्कूल पहुंच जाना था उसे। पल भर के लिए उसका मन स्कूल के आंगन  में अरमानों के पंख लगा घूम आया। माता पिता के जीते जी उनके साथ बिताए हुए सुनहरे पल उसके मन को बेचैन करने लगे। 

        "एक कटिंग चाय....।" आए हुए नए ग्राहक ने आवाज लगाई। उसका संमोहन टूटा । उज्जवल भविष्य की उम्मीदों ने वहीं दम तोड़ दिया। और उसका मन वर्तमान की कड़वाहट से फिर भर गया। 

        "जाओ तुम लोग। अभी अगर मैं कहीं गया तो मालिक ये कपड़े वापस ले लेगा। शाम को मुझे खाने नहीं देगा। दुकान से निकाल देगा तो मैं रात में कहां सोऊंगा।"उदासी ने उसके चेहरे को और शुष्क कर दिया।

         इसी निर्दोष नोकझोंक के बीच स्कूल से माइक की तेज और स्पष्ट आवाज उनके कानों में पड़ी। "स्वतंत्रता और मौलिक अधिकार' निबंध-लेखन प्रतियोगिता में प्रथम पुरस्कार पाया है, आठवीं कक्षा के होनहार विद्यार्थी आजाद ने!

उत्तराखंड से प्रकाशित राष्ट्रीय मासिक पत्रिका 'प्रेरणा-अंशु' के 'लघुकथा विशेषांक' में प्रकाशित मेरी लघुकथा

©️पल्लवी गुप्ता 🌷

        

05 February 2024

ऊष्मा

ऊष्मा


कहानी

"मम्मी मेरा बर्थ डे आने वाला है, ना ? मुझे गिफ्ट में झालर वाला फ्रॉक देना।"
"फ्रॉक? जो रक्खा है उसका क्या करेंगे, बेटा?"
"फिट होते हैं मुझे। एक साल में कपड़े छोटे नहीं हो जाएँगे क्या, मम्मी?"
"हाँ, बेटा! लॉकडाउन में तो सब के कपड़े छोटे और फिट हो गए हैं। तुम्हारे बर्थडे पर जब तुम्हारी चाची आएँगी तो गरिमा के लिए उन्हें सारे छोटे कपड़े दे देने पड़ेंगे। सब नए ही तो हैं।"
"हाँ, मम्मी यही ठीक है।"
शाम को जब पापा आए तो तेरह वर्षीय रिद्धी ने चहकते हुए पापा से पूछा

  "पापा, दस दिन बाद क्या है?"
"मेरी गुड़ियारानी का जन्मदिन।"
"पापा, मुझे लॉन्ग कोट ला देंगे? आपने पीछले बर्थडे पर भी कहा था और फिर आज तक नहीं लाए।"
"हाँ, बेटा, ला दूँगा। अभी आया हूँ। फ्रेश तो होने दो।"
रिद्धि खुश होकर साइकिल पर चक्कर लगाने बाहर निकली। घर से कुछ दूर सड़क पर पहुँची तो उसका स्कर्ट साइकिल की चैन में फँस गया। वह गिर पड़ी। मगर गिरी तो उसका स्कार्फ किनारे के बबूल की झाड़ियों में फँस गया। उसे चोट आई। वह पूरी तरह से ना तो जमीन पर नीचे गिरी हुई थी ना ही झाड़ी में लटकी हुई। सँभल नहीं पा रही थी। उठना मुश्किल था। रूँवासी हो इधर-उधर देखने लगी।

   सड़क के किनारे के खुले मैदान में एक अधनँगा लड़का कभी उसकी ओर देख रहा था तो कभी अपनी उड़ती हुई पतंग की ओर।
     एक हाथ में उड़ती पतंग संभाले उस तक पहुँचा। अपना हाथ लँबाया और कहा, "उठो।
लेकिन हाथ लँबा कर लड़के के हाथ को पकड़ पाना मुश्किल था। नहीं कर पाई। और रोने लगी। कमर से नीचे उतरती हुई, जगह-जगह से फटी हुई पेंट पहने हुए काला कलूटा लगभग ग्यारह साल का लड़का, जो ना जाने कितने दिनों से नहाया तक नहीं होगा, फिर से चिल्लाया,
    "मैडमजी, उठिए! मेरी पतंग छूटी जा रही है। पूरे पाँच दिनों की लूट के बाद एक पतंग उड़ाने मिली है, वह भी कट जाएगी, अगर मैंने नहीं संभाला तो।"
     पतंग और रिद्धि की जिम्मेदारियों के बीच लड़का धर्मसंकट में पड़ गया।
     रिद्धि अब चिल्लाकर रोने लगी। उसने तुरंत पतंग छोड़ उसे दोनों हाथों से उठाया। रिध्धी उठी। अपने आप को सँभाला। अपने कपड़ों को देखा और उस लड़के पर फिर चिल्लाई,
    "यह क्या किया? मेरे नए-नए स्कर्ट पर अपने काले हाथ का धब्बा क्यों लगा दिया? मैं नहीं पहनूँगी अब इसे।"
     "तो मुझे दे दो मैडम। मैं गले में लिपटा लूँगा। वैसे भी यह पूस की ठंड जान ही ले लेगी।"
झल्लाकर उसने साइकिल घुमाई और चल पड़ी घर की ओर । घर आकर मम्मी को सब बताया और फिर कपड़े बदलने अँदर गई। कोहनी और घुटने पर लगी खरोंच देख उसे लड़के ने फैलाया हुआ हाथ याद आया। उसका गँदा मटमैला हाथ! उसका ध्यान उसकी स्कर्ट पर पड़ा। इस बार उसे गुस्सा नहीं आया। काला धब्बा देख उसे लड़के का काला नँगा तन याद आया। "आखिर इस ठंडी में वह कैसे रहता होगा!" उसे एक-एक कर लड़के की सारी बातें याद आईं।
     अगले दिन शाम को वह जींस-टोप पहन निकल पड़ी सड़क पर साइकिल की सैर करने। उसने वहाँ, उसी मैदान में फिर से कुछ लड़कों को पतंग के लिए दौड़ते और छीनाझपटी करते हुए देखा। अधनँगे, काले, मटमैले लड़कों के बीच उसने उस लड़के को पहचान लिया। पतंग के लिए झगड़ते हुए वह गिर पड़ा था और पतंग फट गई थी। रिद्धि वहीं से वापस घर लौट आई।
    अपने पॉकेट-मनी का पर्स निकाला। सारा पैसा गिन डाला। कुछ सोचने लगी। मम्मी के पास जाकर पूछा,
    "मम्मी फ्रॉक कितने की आएगी?" माँ-बेटी के बीच कुछ हिसाब हुआ। वह बोली,
     "मुझे फ्रॉक मत दो। उतने पैसे मैरे पॉकेट-मनी में डाल दो। पापा और चाची से भी कह दो कि कोई गिफ्ट ना दें। उनसे पैसे मुझे पॉकेट मनी में दे दो। मेरी स्कूल के लिए चोकलेट के पैसे भी पाॅकेट-मनी में दे दो।"
    बात कुछ समझदारी वाली लगी। मम्मी मान गईं। बर्थडे आया। वैसे ही हुआ जैसा वह चाहती थी। बर्थडे सादगी से मना कर भी वह उत्साहित थी। बर्थ डे पार्टी को लेकर उसके निर्णय में आये हुए बदलाव को देख मम्मी-पापा के आश्चर्यचकित थे I कारण जान कर हेरान तो हुए , किन्तु बिटिया की समजदारी पर खुश थेI दूसरे दिन सारा परिवार  पेंट-शर्ट, स्वेटर  और कुछ पतंगे खरीद  उसी खुले मैदान में उस लडके को ढूंढते हुए पहुँच गए।
---------------------------
प्रेरणा-अंशु जनवरी' २४ में प्रकाशित मेरी कहानी
©️ पल्लवी गुप्ता 🌷


15 January 2024

સિસ્ટર્સ

લઘુકથા
સિસ્ટર્સ

બે બહેનો વચ્ચે અકબંધ રહેતો પ્રેમ..

-



રુચાને દોડતી આવતી જોઈને શિવા હસી પડી.

પણ ત્યારે? ત્યારે એ ડઘાઈ ગઈ હતી. બે દિવસ પહેલા એણે સાંભળ્યું હતું.
"આજકાલ રુચા રોજ વહેલી સવારે ઊઠીને તરત ફૂલ-ઝાડને પાણી નાખવા બગીચામાં પહોંચી જાય છે."
"હા... જલ્દી તૈયાર થઈ ભણવા પણ બેસી જાય છે. બહુ ડાહ્યી છે મારી પરી!" હિંચકે ચા માણતાં માતા-પિતાના શબ્દો સાંભળેલા ત્યારે શિવા ફરી ડઘાઈ ગઈ હતી.

"જ્યારે જુઓ રુચા... રુચા... રુચા.... હું તો કોઈને દેખાતી જ નથી." મનોમન બબડી હતી.

"દીદી... દીદી..."કરતી રુચા દોડતી શિવા પાસે મોબાઇલ લઇને આવેલી ને વોટ્સએપ ખોલીને બતાવેલું: "દીદી જો મારા બધા વિષયમાં A ગ્રેડ આવ્યો છે. પણ ડ્રોઈંગ્સ બાકી છે અને એને માટે બે દિવસનો લાસ્ટ ચાન્સ આપ્યો છે. મને દોરી આપને ચિત્રો!"

"કેમ? પપ્પા કહે છે ને કે તું ભણવામાં ખૂબ હોશિયાર છે! દોરી લે જાતે જ."

રુચા બોલી હતી, "દીદી તું પણ કેટલી હોશિયાર છો! તારે દરેક વિષયમાં A ગ્રેડ આવે છે ને ચિત્રમાં A+ હોય છે. મને દોરી આપને વળી! સોમવારે સબમિટ નહીં કરું તો રિઝલ્ટ બગડશે."

શિવાએ તરત પરખાવ્યું હતું. "ના ભઈ ના. ટાઈમ નથી મારી પાસે!"

"પણ દીદી સોમવાર સુધીમાં જળદિવસ, ચકલી દિવસ અને પૃથ્વી દિવસ એમ બીજા બધા ચિત્રો દોરી તું દોરી દે ને પછી હું સબમિટ કરું તો 'બેસ્ટ ડ્રોઈંગ ઈન સેકન્ડરી'નું ઈનામ મને મળે."

શિવા કંઈ બોલી નહોતી એટલે રુચાએ ફરીથી કહેલું "દીદી...પ્લીઝ...મારી વ્હાલી દીદી...શું તું મારું રિઝલ્ટ બગડવા દઇશ?" આટલું કહીને પોતાની ડ્રોઈંગ બૂક અને કલર શિવા પાસે મૂકી દોડી ગઈ હતી બાહર રમવા.

"વાહ! રિઝલ્ટની તો હવે મજા આવશે! જોઈએ હવે! કોને વખાણે છે બધા!" વિચારતી શિવા પોતાનું કલર-કલેક્શન કાઢી વિવિધ કલર અને શેડ તપાસવા લાગી હતી.

બે દિવસ પછી રુચા દોડતી આવી હતી. મોટે મોટેથી બોલતી હતી "યુ આર માય બેસ્ટ સિસ્ટર!".

અખંડઆનંદ જાન્યુઆરી '22 અંકમાં પ્રકાશિત મારી લઘુકથા 'સિસ્ટર્સ'
©️પલ્લવી ગુપ્તા🌷

05 January 2024

સ્વતંત્રતા



સ્કૂલ યુનિફોર્મ પહેરેલા બે છોકરાઓ દોડતા-દોડતા ચાની કીટલી પર આવ્યા. “આઝાદ! ચાલ નેહાળમા બેન બોલાવે.” હાફતાં હાંફતાં બોલ્યા.

“માલિક મારશે! ફાલતૂ પ્રોગ્રામમાં જવાની ના પાડી છે.” ગ્રાહકને ચા-ખારી આપતાં એણે કહ્યું. “અલ્યા હેંડ ક....તારો નંબર આયો શ..”

પાડોશમાં જ હતી સ્કૂલ, કપ-કીટલી ફેંકી દોડીને શાળાએ પહોંચી જવું હતું. પળવાર માટે એનું મન શાળાના પ્રાંગણમાં વિહાર કરી આવ્યું. જીવતાં માતા-પિતા સાથે ગાળેલી ક્ષણોની લહેર એને વિચલિત કરી ગઈ.

“એક કટિંગ ચા....” ફરી એક ગ્રાહકે બૂમ પાડી. એની મુગ્ધાવસ્થા તૂટી. ઉજ્જવળ ભાવિની પાંખો વર્તમાનની વાસ્તવિકતાથી ભારે થઈ ખરી પડી.

“ના રે ના. હમણાં ક્યાંય જઈશ તો માલિક આ કપડાં પાછાં લઈ લેશે. સાંજે જમવા નહિ આપે, કાઢી મૂકશે તો ઊંઘીશ ક્યાં?” વિલાયેલા વદને આઝાદ બોલ્યો.

નિર્દોષ રસાકસી વચ્ચે શાળામાંથી માઈકનો મોટો અને સ્પષ્ટ અવાજ તેમના કાન પર અથડાયો, સ્વતંત્રતા અને મૂળભૂત હક્કો નિબંધ-લેખન સ્પર્ધામાં પ્રથમ ક્રમે આવે છે, ધોરણ આઠનો વિદ્યાર્થી “આઝાદ‘!”
------------------------
©️ પલ્લવી ગુપ્તા 🌷


04 January 2024

ભૂખ

ભૂખ
        જમણવારની ફરતે બંધાયેલ મંડપમાંથી બહાર આવતી સુગંધે રોશનને ત્યાં રોકી લીધો.
સાયકલ આજે ઘણી નવી સોસાયટીઓમાં ફરી આવી હતી. પરંતુ લગ્ન સિઝનમાં કોને સમય છે પસ્તી અને ભંગાર કાઢવાનો?
        ભૂખ અને ભોજન વચ્ચે માત્ર મંડપનું આવરણ હતું. કેમેય કરીને ઝટ અંદર પહોંચી સુવાસનો ધરાવો સ્વાદમાં લઈ લેવો હતો.
          વિચારોની થનગનાટ વચ્ચે લગભગ એની ઉંમરનો એક છોકરો અંદરથી દોડતો બહાર આવ્યો અને સીધો ભૂસકો માર્યો સામે પડેલા રેતીના ઢગલા પર. જાણે સોનાના પાંજરામાં પુરાયેલ પંખીને પાંજરાની બારી ખુલ્લી મળી ગઇ હોય!
          અંદરથી એક મેડમ એની પાછળ બૂમો પાડતી બહાર આવી. મોંઘા કપડા. બાજુમાં લટકાવેલ મોટું પર્સ અને એક હાથમાં નાનું બાળક. બીજા હાથમાં વાનગીઓથી સજ્જ મોટી ડિશ. બોલાવતી હતી, 'કમ બેબી કમ! ટેક યોર મીલ ફર્સ્ટ.'
          એકને માત્ર રમવું હતું. એકને માત્ર જમવું હતું.
          અચાનક પટ્ટો તૂટવાથી પર્સ નીચે પડી ગયો. વસ્તુઓ રેતીમાં વેરાઈ ગઈ. પર્સની ચેન કદાચ ખુલી રહી ગઈ હતી. બંને હાથ વ્યસ્ત હોવાથી વસ્તુ ભેગી કરવી મેડમ માટે કાઠું હતું. રોશન તરત એની પાસે પહોંચી ગયો. પરવાનગી લઇ એક-એક વસ્તુ ભેગી કરવા લાગ્યો. એના હાથમાં ઘણી કિમતી વસ્તુઓ આવી. સાથે પૈસા પણ. એણે નજર ત્રાસી કરીને જોયું. મેડમનું ધ્યાન પેલા છોકરાને રેતીમાંથી બહાર કાઢવા તરફ હતું.
          તેને થયું થોડી વસ્તુઓ અને પૈસા પોતાના ખિસ્સામાં સરકાવી લે. પણ અંતરઆત્માએ તેમ કરવાની ના પાડી.
          એક-એક કરીને તમામ વસ્તુ દેખાડતો ગયો તથા પર્સમાં નાખતો ગયો. પછી તેમની તરફ ભોજનની લાલસાએ તાકતો ઊભો રહ્યો. તેને વિશ્વાસ હતો કે બાળકની માતા તેના ચહેરા પર ભૂખને વાંચી લેશે અને ડીશમાંથી થોડું જમવાનું પણ આપશે.
          થોડી ક્ષણો ઈંતેજારીમાં વીતી.
          ના તો રેતીમાંથી નીકળી બાળકે જમવાનું શરૂ કર્યું,
          ના તો માતાની દ્રષ્ટિ રોશનના ચહેરા પર પડી.
          ખાનારની રાહ જોતી બેબાકળી ડીશે તેની વ્યાકુળતા પરાકાષ્ટાએ પહોંચાડી અને તે ત્યાંથી તરત નીકળી ગયો.
--------------

નવચેતન જાન્યુઆરી '24 અંકમાં પ્રકાશિત લઘુકથા

©️ પલ્લવી ગુપ્તા 🌷